Nasze zabytki
Zabytki Ziemi Dusznickiej
Kościół Parafialny pw. św. Marcina w Dusznikach
Dokładnej daty powstania obecnego kościoła nieznany. Wiemy,że został wybudowany w miejscu starego, drewnianego kościoła (istniał prawdopodobnie już w XII wieku), przed rokiem 1417 z fundacji biskupów poznańskich. W latach 1903-1904 przedłużono go o jedno przęsło w kierunku zachodnim, a w latach 1912-1913 od strony północnej dobudowano nawę boczną i zakrystię. Jest to świątynia murowana, wybudowana w stylu neogotyckim, sklepienia w trzech przęsłach sieciowo-gwiaździste, w czwartym oraz w nawie bocznej gwiaździste. Do kościoła prowadzą drzwi, nad którymi znajduję się tympanon z płaskorzeźbą św. Marcina-patrona parafii. Wnętrze urządzone zostało w stylu barokowym z elementami rokoka: ołtarz główny z obrazem Trójcy Świętej a nad nim figura św. Marcina, dwa ołtarze boczne, ambona, chór i prospekt organowy. Ołtarze i ambona pochodzą z II połowy XVII wieku. Na belce tęczowej ustawione są: krucyfiks oraz rzeźby Matki Bożej i św. Jana z I połowy XVI wieku. W kościele znajduje się późnorenesansowe epitafium poświęcone Jerzemu Pigłowskiemu, dworzaninowi królów Zygmunta III Wazy i Władysława IV. Wzamian za wierność i posługę król ofiarował Pigłowskiemu w podzience pod zarząd parafię w Dusznikach . Jerzy Pigłowski pochowany został w podziemiach kościoła. Świątynia dusznicka jest jednym z najstarszych kościołów archidiecezji poznańskiej.
Kościół Parafialny pw. św. Jadwigi w Wilczynie
Kościół powstał w I połowie XVI wieku. W latach 1890-1900 dobudowano od strony wschodniej neogotycki transept oraz prezbiterium. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Matki Bożej Dobrej Opieki z około 1650 roku.
Kościół poewangelicki w Dusznikach
Znajduje się przy ulicy Szamotulskiej, naprzeciw Urzędu Gminy. Zbudowany został w XX wieku. Jest to obiekt murowany, z czerwonej cegły z wieżą w kształcie ostrosłupa. Posiada okna proste.
Pałac w Dusznikach
Parterowy dwór, wybudowany w 1848 roku, rozbudowany w końcu XIX wieku. Zbudowany został na planie prostokąta, z nietypową, szeroką, pięcioosiową wystawką zwieńczoną trójkątnym szczytem. Budynek nakryty dachem czterospadowym. Obecnie mieści się w nim siedziba Gminnego Centrum Kultury oraz Stowarzyszenia KOLD.
Dworek Plebański w Dusznikach
Budynek zbudowany w latach 1750-1760 w stylu barokowym. Na początku XX wieku plebania została przebudowana, nadano jej wówczas styl polskiego dworku plebańskiego. Na dziedzińcu plebanii, na wysokiej kolumnie umieszczona jest figura Pana Jezusa. Wzniesiono ją 18 lipca 1955 roku, w miejsce zniszczonej przez hitlerowców figury św. Antoniego (została wysadzona w powietrze). Na tyłach plebanii, w ogrodzie znajduje się figura przedstawiająca prawdopodobnie św. Jana Nepomucana. Z tyłu na postumencie widnieje napis: „R 1891”
Szkoła
Okazały budynek piętrowy, z przeznaczeniem na izby lekcyjne oraz mieszkania dla nauczycieli. Wzniesiony w latach 1880 - 1881 dla Trzyklasowej Szkoły Elementarnej. Postawiony całkowicie z funduszy polskiej katolickiej gminy szkolnej w Dusznikach. Od 1998 roku w budynku znajduje się przedszkole. W roku 1808 w Dusznikach założono Katolicką Szkołę Elementarną według zaleceń Komisji Edukacji Narodowej.
Opracował: Paweł Henicz